Aanleiding

De warmtetransitie is, naast een klimaatvraagstuk, ook een belangrijk maatschappelijk vraagstuk,  waarbij veel wordt gevraagd van inwoners van de gemeente Deventer. Dit heeft de Rekenkamer doen besluiten om het onderzoek vanuit het perspectief van de inwoner te benaderen. Dit onderzoek  is daarmee een kwalitatief onderzoek naar wat voor inwoners belangrijk is om over te gaan tot het  nemen van energiezuinige maatregelen thuis. Wat is voor inwoners belangrijk? Hoe voelen zij zich ondersteund, geïnformeerd en gestimuleerd door de gemeente Deventer? Wat merken zij van de warmtetransitie?

Opzet van het onderzoek 

De rekenkamer Deventer heeft het adviesbureau Duneworks gevraagd om bovengenoemde vragen te  beantwoorden. Voor dit onderzoek heeft Duneworks gesprekken gevoerd met inwoners in twee wijken, namelijk Zandweerd en Voorstad. Deze wijken lijken veel op elkaar, maar verschillen tegelijkertijd waar 
het erom gaat of er al dan niet een wijkuitvoeringsplan (WUP) is opgesteld.

Conclusies

Inwoners in de onderzochte wijken merken niet genoeg van het beleid van de gemeente. De warmtevisie en de maatregelen die daaruit voortkomen zijn tot dusver onvoldoende doeltreffend en doelmatig om alle inwoners mee te krijgen in de energietransitie. Gezien de verkennende aard van het onderzoek is deze conclusie volgens de onderzoekers vooral een uitnodiging tot verdere reflectie van gemeenteraad en ambtenaren hierop. Het beleid biedt volgens het onderzoek al kaders om participatie in al haar vormen effectiever te faciliteren. Bovendien is er enthousiasme in de wijken om zaken aan te pakken en is er gedrevenheid onder de gemeentelijke werkers. De onderzoekers concluderen dan ook dat met aandacht voor de genoemde struikelblokken én het handelingsvermogen van bewoners belangrijke stappen naar schone warmte kan worden gezet.

Adviesbureau Duneworks heeft waardevolle aanbevelingen gedaan om rekening mee te houden in het toekomstig beleid van de gemeente Deventer en de rekenkamer Deventer omarmt deze aanbevelingen. 

Aanbevelingen

1. Verwerk de aanbevelingen in het participatiebeleid van de gemeente Deventer.
2. Treedt op korte termijn in gesprek met de woningbouwcoöperaties.
3. Deventer telt 103.415 inwoners en elke inwoner is uniek. Pas daar de communicatie op aan.
4. Werk als gemeente in de warmtetransitie van buiten naar binnen.
5. Maak de gemeentelijke communicatie toegankelijker en vindbaarder.  

Tot slot

Op basis van de bevindingen concludeert de Rekenkamer dat er nog onvoldoende aansluiting is tussen het beleid en wat inwoners nodig hebben. Hierdoor krijgt de gemeente niet alle inwoners mee in de noodzakelijke warmtetransitie. Deze belangrijke conclusie is daarmee een uitnodiging aan de  gemeenteraad en het college om hier gezamenlijk op te reflecteren.  

De Rekenkamer ziet de warmtetransitie als een gezamenlijke zoektocht op verschillende vlakken. Het belangrijkste vraagstuk hierbij is niet alleen hoe de overheid haar inwoner vindt en tot gedragsverandering aan zet, maar net zo goed hoe de inwoner haar overheid vindt. Dit onderzoek biedt belangrijke inzichten en handvatten om de systeemwereld en de belevingswereld van inwoners dichter bij elkaar te brengen.